Bài viết thuộc loạt bài viết “Hướng dẫn đầu tư chứng khoán cho nhà đầu tư từ cơ bản đến nâng cao”. Loạt bài viết được sắp xếp theo trình tự từ cơ bản đến nâng cao, bạn hãy Click vào đây để theo dõi tổng hợp các bài viết.
Ngoài ra, nếu bạn là khách hàng Mở tài khoản tại công ty chứng khoán Yuanta (Chi tiết Click tại đây), tôi sẽ có thể hướng dẫn bạn trực tiếp xây dựng chiến lược đầu tư chứng khoán phù hợp nhất với bạn và cùng bạn lựa chọn danh mục đầu tư ban đầu theo chiến lược đã đề ra (chi tiết đến từng click chuột, cầm tay chỉ việc).
Liên hệ: Mr.Trung 0984048218 (SMS/Zalo).
Trong đầu tư chứng khoán có việc rất quan trọng mà nhà đầu tư thường bỏ qua đó là cách đi tiền, hay còn gọi là cách điều phối và phân bổ nguồn tiền. Cách đi tiền sẽ gồm 03 mảng chính: Cách mua chứng khoán, cách bán chứng khoán và cách phân bổ cho cả danh mục đầu tư chứng khoán.
1. Cách mua chứng khoán
Sau khi chọn được một loại chứng khoán được coi là ưng ý và đạt đầy đủ các yêu cầu về cơ bản, kĩ thuật , ta sẽ tiến hành mua. Việc mua cổ phiếu có vẻ rất đơn giản nhưng việc này cũng cần có một số kỷ luật nhất định.
1.1. Mua theo trường phái đầu cơ, kĩ thuật, mua nhanh bán nhanh
– Chọn điểm mua và mua dứt khoát 1 cục nếu không quá nhiều, áp dụng với hàng biến động rất mạnh và phải chớp thời cơ cực kì nhanh chóng.
– Mua test ở phiên bùng nổ với vol lớn hơn trung bình tầm 50%, tùy vào khối lượng tiền định mua mà quyết định chia ra bao nhiêu lần mua. Nên chia làm 3 lần. 1 lần test và 2 lần mua bổ sung giá lên. Tuyệt đối không trung bình giá xuống vì xác định đầu cơ, mua trung bình giá xuống là chết!
1.2. Mua theo trường phái đầu cơ trung hạn
Chia nhỏ nguồn tiền thành 5 phần. Mua lần lượt vào các phiên bùng nổ và các nền giá vững chắc. Có thể giải ngân nhiều hơn khi cảm thấy giá rẻ. Không nên mua 1 cục 1 lần trong trường phái này. Áp dụng với loại cổ phiếu có vol thấp, không biến động quá nhanh.
Do là nhà đầu tư với tầm nhìn trung hạn từ 6 tháng đến 3 năm nên bản thân tôi thường đầu tư theo cách này.
1.3. Mua đầu tư dài hạn:
– Mua theo cách bình quân chi phí, chia thành các phần bằng nhau tùy thuộc khối lượng tiền dành cho cổ phiếu. Mua cách đều theo các khoảng thời gian bằng nhau. Ở cách này các bạn sẽ mua được nhiều hơn khi giá cổ phiếu xuống thấp và mua được ít hơn khi giá cổ phiếu lên cao. Làm cách này sẽ có xác xuất tạo ra được mức giá trung bình ổn nhất. Áp dụng khi cổ phiếu đang không có xu hướng rõ ràng.
– Nếu trong uptrend mạnh có thể xem xét chuyển dịch bớt dòng tiền mạnh hơn khi mua ở thời điểm ban đầu.
– Trong dowtrend không khuyến nghị giải ngân. Tuy nhiên có thể giải ngân ở giai đoạn cuối dowtrend. Khi cảm thấy mức giảm đã yếu dần. Giảm bớt lượng tiền khi mới mua và tập trung lượng tiền vào các lần mua sau.
2. Cách bán chứng khoán
Đối với nhiều nhà đầu tư, bán chứng khoán là một việc làm vô cùng khó khăn, đặc biệt trong trường phái đầu cơ lại càng khó. Đoán đỉnh chứng khoán trong uptrend là một việc làm vô cùng khó. Vậy nên hãy nhớ câu thần chú: “Biết hài lòng là có tất cả”. Tôi chia việc bán chứng khoán theo các cách khác nhau, cụ thể như sau:
2.1. Bán cắt lỗ
Bán ngay các cổ phiếu khi giá cổ phiếu chạm mức cắt lỗ bạn đã đặt ra dù bạn là nhà đầu cơ (ngắn hạn) hay nhà đầu tư dài hạn. Kể cả sau khi bán giá có bật tăng trở lại bạn cũng đừng tiếc. Bạn sẽ luôn có cơ hội kiếm lại số tiền đã mất. Việc bán cắt lỗ sẽ tạo thành một thói quen giúp bảo hiểm số tiền vốn của bạn để bạn tham gia chứng khoán lâu dài.
2.2. Bán cổ phiếu đầu cơ
Khi đạt giá, sẽ chia ra các trường hợp:
– Bán luôn lấy tiền quay vòng cổ phiếu khác, đầu cơ lấy tốc độ quay vòng vốn làm trọng.
– Nếu thấy cổ phiếu còn cơ lên, có thể bán trung bình giá lên, Chia nhỏ số lượng cổ phiếu và bán nhiều lần. Có thể bán ít ở đầu và tăng lượng bán dần khi cổ phiếu tiếp tục tăng mạnh. Tăng càng mạnh càng bán mạnh. Cách này có thể hơi mất thời gian nhưng có thể giúp bạn bán được ở một cái giá rất cao. Không ai mua đáy bán đỉnh được trong thời gian dài, bán được ở vùng giá đỉnh đã là tốt lắm rồi.
– Nếu thấy cổ phiếu có dấu hiệu yếu đi, có thể là hiện tượng phân phối đỉnh, bán cả cục dứt khoát và không cần nhìn lại. Nếu cổ phiếu tiếp tục tăng, hãy nhớ lại câu thần chú.
2.3. Bán cổ phiếu đầu tư dài hạn
Đối với trường phái này, các nhà đầu tư thường bán ra chỉ khi gặp một cơ hội tốt hơn nhiều hoặc khi cổ phiếu đã mất đi yếu tố gây hấp dẫn ở thời điểm mua. Có thể tùy lượng tiền mà bán dần dần ra để không làm ảnh hưởng nhiều đến cung cầu cổ phiếu. Tuy nhiên khi bán cần quyết đoán bán nhanh hơn khi mua
3. Cách phân bổ dòng tiền trong danh mục
3.1. Không chia tiền ra quá nhiều mã cổ phiếu
Một danh mục tầm 3-5 cổ phiếu là cực kì hợp lí cho các nhà đầu tư mới bắt đầu. Nếu chắc chắn với quyết định của mình, hãy tự tin bỏ nhiều trứng vào 1 số ít rỏ và trông coi cẩn thận. Với 3-5 cổ phiếu là bạn cũng đã đạt được 1 mức đa dạng hóa nhất định rồi
3.2. Không nên có quá nhiều cổ phiếu này và quá ít cổ phiếu kia
Hãy làm sao cho lượng cổ phiếu nhiều nhất ít hơn 2 lần lượng cổ phiếu ít nhất để đảm bảo sự cân bằng. Có thể cả mấy loại cổ phiếu cùng tốt nhưng bạn sẽ khó mà đoán được con nào tăng nhanh hơn con nào.
4. Một số sai lầm các nhà đầu tư hay mắc phải
4.1. Sợ cổ phiếu tăng quá nhánh mua không kịp.
Nhà đầu tư không phải sợ, nhớ tuân thủ quy tắc đi tiền của mình. Đừng để những con số trên bảng điện tử lừa bịp mình. Trường hợp này cũng tương đối đối với nỗi sợ giá giảm bán không kịp. Tuy nhiên tôi cũng phải giá giảm thường rất nhanh nên nhà đầu tư chỉ chia ra 2-3 lần bán.
4.2. Tiếc một vài giá khi mua cổ phiếu
Việc chọn lựa được cổ phiếu tốt mất rất nhiều công sức, cho nên khi mua cổ phiếu không giống như mua rau ngoài chợ để bạn phải mặc cả 1 vài giá. Nên nhớ khi đã chọn mua 1 cổ phiếu là bạn đã phải kỳ vọng cổ phiếu lãi ít nhất 30% (nếu cổ phiếu có kỳ vọng lãi ít hơn con số này, bạn nên quyết định không mua). Do vậy việc tiếc một vài mức giá có thể khiến bạn mất đi cơ hội mua cổ phiếu đó. Tương tự như vậy với việc bán cổ phiếu.
4.2. Không chịu được khi nhìn tiền để không nhàn rỗi
Đây là một sai lầm cực kì phổ biến. Lúc nào cũng phải full hàng full margin mới chịu được. Nhưng các bạn nên nhớ trên thị trường có từng giai đoạn khác nhau, không phải lúc nào cũng nên full hàng. Sự full hàng sẽ làm cho bạn khốn đốn sợ hãi khi thị trường chỉnh, chỉ cần chỉnh vài ngày là các bạn sợ. Vừa nhìn cổ phiếu giảm, vừa sợ bị call margin, vừa mất cơ hội bắt đáy. Nhiều người lí giải là để tiền nhàn rỗi mất phí cơ hội. Tôi đồng ý là không nên để nhiều tiền lại quá mức khi thị trường đang đẹp, nhưng có một khoản dự phòng bao giờ cũng rất tốt.
4.3. Bán đảo hàng mong ăn chênh lệch quá ngắn hạn
Trên lí thuyết trò này có thể coi như bán khống, nhưng đây là một việc làm rất điên rồ. Trong uptrend mà bạn cứ cố muốn đảo hàng chỉ vì nghĩ rằng con này sẽ chỉnh vài 3 phiên, bán đi sau mua lại có thêm vài %. Tính toán như vậy là sẽ bị rơi vào trường hợp mất hàng rất đáng tiếc. Mà tính ra phần được thêm nó cũng k đáng bao nhiêu, không đủ bù phần rủi ro phải chịu, nên tốt nhất không làm trò khôn vặt này.
4.4. Quá yêu thích cổ phiếu
Đây là 1 lỗi cũng hay gặp. Mua 1 cố phiếu thắng được 1, 2 vòng; thấy nó tốt quá đâm lòng yêu thích và nắm giữ quá nhiều. Bạn không bao giờ có thể chắc chắn 100% trên thị trường chứng khoán. Hãy chừa lại đường lui cho mình. Đừng quá tự tin về bất kì điều gì. Tự tin và hưng phấn quá sẽ dẫn tới tai họa.
